Zwiększanie różnorodności w konserwatywnej branży prawniczej może kosztować dużo energii i czasu. O wielu aspektach, które należy wziąć pod uwagę pisze Kamila Kurkowska w swoim artykule tutaj.  Przede wszystkim ważne jest, aby zwiększyć świadomość wśród tego sektora. Nie chodzi tylko o prawników, ale także zespoły, które wspierają ich pracę na co dzień. Z perspektywy osoby, która jest business developerem w jednej z firm prawniczych, szybko zaobserwowałam ile możemy wnieść poprzez nasze działanie od tzw. kuchni (…). Jednym z największych wyzwań dla specjalistów od business development, marketingu i PR jest konieczność sygnalizowania prawnikom wprowadzania różnorodności w każdy projekt. Jak się okazuje, po pewnym czasie wchodzi to w krew, tym bardziej, że międzynarodowe firmy zaczynają ze sobą konkurować na tym polu. Dlatego warto spędzić chwilę nad zastanowieniem się, jak wprowadzić różnorodność do obecnych i przyszłych projektów. Poniżej wymieniam tylko kilka przykładów, ale należą one do najważniejszych inicjatyw, które są rozwijane w każdej firmie prawniczej.
Organizowanie konferencji
Podczas planowania konferencji myślimy o doborze specjalistów, panelistów i moderatorów. Pod uwagę bierzemy przede wszystkim ekspertyzę danego prawnika i zaskakująco często okazuje się, że jest to mężczyzna. Może to wynikać z wielu czynników, ale najczęściej jest to brak czasu i wygoda (bo przecież dany prawnik brał już udział w podobnej dyskusji). To moment, który powinien być ostrzeżeniem i wywołać pytania do zespołu: czy jest na sali jakaś prawniczka, która mogłaby się podjąć tego zadania?! W większości przypadków padają imiona kilku świetnych kandydatek, które nigdy wcześniej nie miały okazji pokazać się od tej strony. Oczywiście, zdarzają się sytuacje, kiedy jest to ciężkie i żmudne zadanie, wymagające skontaktowania się z dużą ilością zespołów zanim dotrze się do odpowiedniej osoby. Jednak ważne jest, żeby zawsze brać ten aspekt pod uwagę – odkryć wiele talentów, z których istnienia nikt sobie w naszej organizacji nie zdawał sprawy.
Ofertowanie
Kiedy dział BD otrzymuje zapytanie o tworzenie oferty, jedno z pierwszych pytań do prawników dotyczy zbudowania odpowiedniego zespołu, który będzie pracował dla danego klienta. Kto ma być liderem? Kto ma go wspierać? W czasie dalszych dyskusji i analiz, na prowadzeniu pojawiają się kandydaci, a kandydatki pozostają niestety drugim wyborem. Każdy, kto tworzy oferty, powinien brać pod uwagę tę kwestię od samego początku, bo coraz częściej sami klienci wymagają parytetu w zespole prawników. Jednak dzięki temu firmy prawnicze zmuszane są do potrzebnych zmian i sama zauważyłam, że liderzy zespołów stają się coraz bardziej wyczuleni na tym punkcie.
Tworzenie publikacji
Często słyszymy, że dany zespół prawników planuje wydać nową publikację albo artykuł. Pomysł genialny, ale czegoś w nim brakuje. Na liście autorów widzimy bowiem same męskie nazwiska. Mało o tym myślimy, bo przecież tekst już jest gotowy, znajduje się u grafików i czeka na ostatnie poprawki. Nagle okazuje się, że w firmie są prawniczki, które są chętne na przygotowanie bardzo trafnej analizy do danej publikacji – niestety nawet nie wiedziały, że taka powstaje. Jako zespół business development, marketingu i PR na co dzień mamy do czynienia z wieloma prawnikami i prawniczkami z różnych sektorów, więc możemy wykorzystać wiedzę o tym, co dzieje się w danym zespole, żeby usprawnić przebieg informacji pomiędzy nimi. To jest świetne narzędzie, które nie wymaga wiele energii i czasu. Wystarczy tylko chcieć. Jest to oczywiście o wiele szerszy problem, jaki dotyczy ogólnego przepływu informacji w wielu firmach, ale jest to szczególnie ważne dla promowania różnorodności.
Zgłaszanie do rankingów
Pozytywnym znakiem jest to, że międzynarodowy ranking prawniczy Chambers & Partners ogłosił nową kategorię: „Diversity & Inclusion”. Jednak trzeba pamiętać, że dalej brakuje kobiet wymienionych jako tzw. notable practitioners[1]. Gdyby popatrzeć na nagrodzonych prawników, to prym wiodą biali mężczyźni po 50-tce. Problem ten zaczął ostatnio narastać wywołując wiele dyskusji na poziomie międzynarodowym na temat jego źródeł. Trzeba pamiętać o tym, że prawnicy wymienieni w rankingach maja większą szansę na wygranie przetargu u danego klienta, a co za tym idzie, budują swoje portfolio na przyszłość. Tym samym, bez obecności w takich rankingach, prawniczkom ciężko jest zbudować swoje portfolio, z kolei bez ciekawego CV, trudno otrzymać jakiekolwiek wyróżnienie w takich rankingach. Przypomina to sytuację bez wyjścia i niestety jest to nawarstwiający się problem. Jednak jeśli zespoły BD promują prawniczki w projektach, które wymieniłam powyżej, to automatycznie przyczyniają się do zwiększania szans na wyróżnienie w rankingach. Jest to działanie długoterminowe, choć samo wymienianie nazwisk w zgłoszeniu nie zwróci uwagi osoby, która je analizuje i ocenia. Dlatego zespół BD może pomóc zbudować wartościowy profil prawniczek poprzez promowanie ich w wielu inicjatywach. Apeluję do wszystkich, którzy pracują w działach BD o większą świadomość w tym względzie. Wiem, że na co dzień zajmujemy się mnóstwem projektów, zwykle jednocześnie, ale nasza rola jest tutaj istotna. Za każdym razem, kiedy będziecie organizować konferencję, tworzyć ofertę, czy wspierać wydanie kolejnej publikacji, pomyślcie, jak zachęcić i wypromować prawniczki w Waszej firmie. Możemy dużo zrobić, by dołożyć swoją cegiełkę i przyczynić się do tworzenia różnorodności w tej wymagającej branży. Są osoby, które na nas polegają i wcale nie musimy być absolwentami prawa, żeby zmieniać świadomość oraz promować równouprawnienie.
Magdalena Cichoń
Legal Services Business Developer, CMS
1 Wybitni prawnicy